Persberichten

Olentzero, Tante Airie, Christkindel en Hans Trapp… Ontdek deze personages uit de lokale folklore die de kerstman ‘concurrentie aandoen’.

Tante Airie uit Franche-Comté

In Montbéliard (tussen Mulhouse en Besançon), is het Tante Airie (of Arie) die de kerstman vervangt om de kinderen hun geschenken te brengen. Zij komt voor in heel wat verhalen en legendes. Deze zeer populaire goede fee, altijd vergezeld van haar ezel Marion, wordt afgeschilderd als een vrouw op zekere leeftijd maar met een jong gezicht, en gekleed als een boerin.

Olentzero uit Baskenland

Olentzero, vertelt de Baskische legende, is een kolenbrander die in het gebergte leeft waar hij houtskool maakt. Eén keer per jaar, net voor Kerstmis, gaat hij van stad tot dorp om houtskoolblokken uit te delen aan de armen, want hij wil dat niemand kou lijdt op kerstnacht. Ook vandaag nog gaat Olentzero, gezeten op een pottok (klein wild paard van Baskenland) van deur tot deur en deelt bonbons en lekkernijen uit aan de kinderen, die hem in stoet vergezellen. Onder meer in de steden Hendaye, Bayonne en Saint-Jean-de-Luz wordt Olentzero gevierd.

Christkindel en Hans Trapp in de Elzas

Zoals licht en schaduw beloont Christkindel (het kindje Jezus) de brave kinderen op kerstavond terwijl Hans Trapp, de neef uit de Elzas van Zwarte Piet, de ondeugende kinderen de schrik op het lijf jaagt. In Wissembourg vindt op 20 december het avonddefilé plaats met deze twee typische personages van de Elzas. Hans Trapp, vergezeld van roofridders, wordt aangekondigd met tamboers door ongeruste monniken die de bevolking willen waarschuwen voor het dreigend gevaar. Een stoet met fakkels en een feeëriek vuurtechnisch spektakel omringen de praalwagen van Christkindel.

Lo Halha de Nadau in de streek van Bordeaux

In Gascogne (tussen Bordeaux en de Pyreneeën) wil de traditie dat men op 24 december, zodra het duister valt, de ‘lo Halha de Nadau’ aansteekt, een bundel gemaakt van stro en maïsbladeren. Ieder gezinshoofd gaat met zijn gezin rond op zijn domein terwijl hij een brandende ‘lo halha’ meeneemt om de slechte geesten te verjagen en zich te verzekeren van goede oogsten. Om geluk te brengen voor het hele huisgezin, plaatst men in de haard ‘lo soc de Nadau’ (het kersthoutblok) dat moet branden tot 1 januari. De inwoners knopen opnieuw aan met deze Gasconse traditie die gepaard gaat met gezang, warme wijn en het uitdelen van lekkernijen. Er is ook een defilé bij het licht van fakkels, dat begeleid wordt door dwarsfluiten en tamboers. Om deze traditie mee te beleven: afspraak in Bazas, Montfort-en-Chalosse, Pontoux-sur-l’Adour of Saint-Sever.

Les Pessebres in de streek van Perpignan

Le Pessebre, wat ‘stal’ betekent, is een theatrale voorstelling van de Geboorte, een soort typisch Catalaanse levende kerststal. Men ontdekt er emblematische personages uit de christelijke scène, maar ook uit het dagelijkse leven, zoals de bakker, de handelaar, de landbouwer, de visser, de molenaar en de herder. In de Catalaanse Pyreneeën herleeft dit gebruik al vele jaren in de kerken op kerstavond.

De kerstbal van Lorraine

Wist u dat de kerstbal ontworpen werd door ambachtslui uit het Pays de Bitche (Moselle), meer dan 160 jaar geleden? “In 1858 was de natuur krenterig. De grote droogte onthield de noordelijke Vogezen van fruit en de kerstboom had dus geen deftige versiering meer. Een geïnspireerde glasblazer uit Goetzenbruck probeerde deze toestand te verhelpen door enkele ballen in glas te blazen. In zijn eentje lanceerde hij een traditie die culturen, de wereld en de mensheid veroverde.”
De glasblazers van het ‘Centre International d’Art Verrier’ van Meisenthal, die het fabricatiegeheim kennen van de glazen ballen, zetten al hun materiaal en hun ovens klaar. Samen met een designer, zullen ze een nieuwe bal ter wereld brengen die de Mix zal opvolgen, de creatie uit 2014 die een immens succes kende.

>>Fotorechten:

• Tante Airie © Denis Bretey – Ville de Montbéliard
• Olentzero © OT Bayonne
• Avonddefilé van Christkindel en Hans Trapp © OT Wissembourg
• Lo Halha de Nadau © Mathieu Anglada
• Les Pessebres © Sud de France Développement
• ‘Mix’ kerstbal van Meisenthal © CIAV Meisenthal